ΑΙΜΟΚΑΘΑΡΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΗ
Η δίαιτα στην αιμοκάθαρση
Όταν λοιπόν οι νεφροί σου δε λειτουργούν, είναι φυσικό να μη μπορούν να απαλλαγούν από το επί πλέον νερό και νάτριο (αλάτι), που έχεις πάρει. Για το λόγο αυτό κερδίζοντας βάρος στα μεσοδιαστήματα των αιμοκαθάρσεων, σιγά-σιγά δημιουργείται οίδημα (πρήξιμο) το οποίο εμφανίζεται χαμηλά στα πόδια, στο πρόσωπο και βέβαια στην κοιλιά, αν το νερό που έχει κατακρατήσει ο οργανισμός σου είναι πολύ.
Δ. Κάλιο
Η ρύθμιση του καλίου γίνεται πιό σημαντική στους ασθενείς που χρειάζονται αιμοκάθαρση. Όσο η νεφρική λειτουργία μειώνεται, το κάλιο συσσωρεύεται πιο γρήγορα στο αίμα και τα επίπεδά του ανεβαίνουν επικίνδυνα. Εάν ο περιορισμός του καλίου ήταν απαραίτητος για σένα όταν βρισκόσουν στα πρώϊμα στάδια της ΧΝΑ, αυτό το θέμα από εδώ και πέρα αποτελεί ένα μεγάλο και πολύ σημαντικό μέρος της δίαιτάς σου.
Πρέπει ωστόσο να γνωρίζεις ότι το κάλιο όπως αναφέρθηκε και πιο πάνω, είναι υπεύθυνο για τη φυσιολογική λειτουργία των μυών και των νεφρών. Θυμήσου επίσης ότι η καρδιά είναι και αυτή ένας μυς και φυσικά το κάλιο μπορεί να επηρεάσει τη λειτουργία της. Έτσι το κάλιο που φυσιολογικά φιλτράρεται στους νεφρούς και αποβάλλεται στα ούρα, μπορεί μερικές φορές, σε ασθενείς που δεν έχουν νεφρική λειτουργία να δράσει σαν “τοξικό δηλητήριο”, όταν ανεβαίνουν τα επίπεδά του στο αίμα. Κλινικά σημεία του υψηλού καλίου στο αίμα είναι η μυική αδυναμία, οι ανωμαλίες στους κτύπους της καρδιάς (αρρυθμίες) κ.ά. Η υπερκαλιαιμία εκτός του ότι δεν έχει κάποια άλλα προειδοποιητικά σημεία, πρέπει να γνωρίζεις ότι μπορεί να οδηγήσει και σε ξαφνικό θάνατο.
Ε. Φώσφορος
Η ποσότητα φωσφόρου που προσλαμβάνεις καθημερινά, είναι ένα μέρος της δίαιτας στην αιμοκάθαρση. Έχοντας φυσιολογικά επίπεδα φωσφόρου στο αίμα, μπορείς και εμποδίζεις την εμφάνιση της νόσου των οστών. Όσο σημαντικά είναι τα χαμηλά επίπεδα του φωσφόρου στη διατήρηση των οστών σε καλή κατάσταση, τόσο σημαντικές είναι και οι ανάγκες για συμπληρωματική λήψη ασβεστίου. Αυτά τα δυο μαζί (χαμηλός φωσφόρος και αυξημένο ασβέστιο τροφής) είναι ουσιαστικά για να εμποδίζουν την εμφάνιση οστικής νόσου.
Η καλύτερη πηγή ασβεστίου και φωσφόρου είναι η τροφή και για κακή μας τύχη δεν υπάρχει τρόπος να αυξήσουμε το ασβέστιο της τροφής, χωρίς να αυξήσουμε και τον φωσφόρο (υπάρχουν σχεδόν πάντα μαζί). Έτσι τις περισσότερες φορές για να ελέγξουμε τα αυξημένα επίπεδα φωσφόρου στο αίμα είμαστε αναγκασμένοι να παίρνουμε φάρμακα που δεσμεύουν τον φωσφόρο στο έντερο. Θα πρέπει ωστόσο να γνωρίζουμε ποιές τροφές ευρείας κατανάλωσης περιέχουν πολύ φωσφόρο.
Τροφές ευρείας κατανάλωσης με πολύ φωσφόρο είναι:
- Όλοι οι ξηροί καρποί και το αράπικο φυστίκι
- Η κόκα-κόλα
- Τα σιτηρά, τα ξηρά κουκιά, οι φακές
- Το γάλα και τα τυροκομικά προϊόντα
- Προϊόντα σόγιας
- Βιταμίνες
Ένα συμπλήρωμα υδατοδιαλυτών βιταμινών είναι τις περισσότερες φορές αναγκαίο στους αιμοκαθαιρόμενους ασθενείς. Η αιμοκάθαρση αφαιρεί βιταμίνες από το αίμα και έτσι η συμπλήρωσή τους με εξωγενή χορήγηση είναι απαραίτητη.
Προσαρμογή από «Η Δίαιτα στη Χρόνια Νεφρική Ανεπάρκεια», Κ. Σ. Μαυροματίδης, Κ. Ι. Σόμπολος
Βασικές αρχές για τη ρύθμιση του προσλαμβανόμενου νατρίου από τις τροφές
ΣΥΝΙΣΤΟΥΜΕ:
1. Μη βάζεις στο τραπέζι σου αλατιέρα, εκτός κι αν αυτό συστήθηκε από το γιατρό σου.
2. Μη χρησιμοποιείς υποκατάστατα αλατιού. Αυτά έχουν κάλιο και φυσικά θα ανεβάσουν υψηλά τα επίπεδά του καλίου στο αίμα.
3. Οι κονσερβοποιημένες τροφές έχουν συνήθως πολύ υψηλή περιεκτικότητα σε νάτριο και γι’ αυτό είναι καλό να τις ελέγχεις πριν τις καταναλώσεις.
4. Απέφυγε κράκερς, τσίπς και οτιδήποτε άλλο έχει σίγουρα υψηλή περιεκτικότητα σε νάτριο.
5. Χρησιμοποίησε φρέσκο κρέας, πουλερικά και ψαρικά. Απέφυγε καπνιστά και αλατισμένα κρεατικά ή ψάρια, όπως επίσης και το μπέϊκον.